✳️ با مروری بر احادیث «کتاب الایمان و الکفر» از مجموعه ارزشمند «اصول کافی» مشخص میشود: ملاک اصلی ایمان چیزی جز پایبندی به اخلاق نیست و معیار اخلاق، تسلیم در برابر همان چیزی است که هر کس میفهمد.
✅ در حدیث اول باب ۱۶۹ این کتاب از امام باقر (علیهالسلام) نقل شده که آن حضرت پایینترین مرتبه شرک را اینگونه توصیف کردهاند: «اینکه کسی به ریگ بگوید هسته خرما و به هسته خرما بگوید ریگ و به آن ملتزم شود..»
✅ بر همین مبنا در نخستین حدیث باب ۲۲ این کتاب از امیرالمؤمنین (علیهالسلام) نقل شده که آن حضرت اسلام را اینگونه تعریف کردند: «إِنَّ الْإِسْلَامَ هُوَ التَّسْلِیمُ.»
✅ همانگونه که در احادیث باب ۱۱۵ که به بیان اصول و ارکان کفر اختصاص یافته، بهجای بیان مسائل عقیدتی، تنها سخن از بیاخلاقی بهمیان آمده و عناوینی چون حرص، حسد و استکبار، اصول و ارکان کفر اعلام شده است.
? بنا بر این تنها وقتی میتوان منکران باورهای اعتقادی را کافر نامید که این حقایق را بفهمند و از سر خودخواهی و بیاخلاقی آن را انکار کنند و تنها کسی را میتوان مؤمن دانست که حقایق دینی را با انگیزههای اخلاقی پذیرفته و به آن پایبند باشد.