*******: انسان در ذات خود نیازمند است درست است؟
سید حمید حسینی: بله همین طور است.
*******: خب اینکه به چه چیزی نیازمند باشد توسط خالق او تعیین شده است؟
سید حمید حسینی: متوجه منظور شما نشدم.
*******: ببینید مثلاً یک ماشین نیازمند به سوخت است. هر ماشینی به یک نوع سوخت خاص نیازمند است و این نیازها توسط طراح و خالق او تعیین می‌شود. خوب اگر انسان را یک ماشین فرض کنیم و خداوند را طراح این ماشین، باید قبول کنیم که نیازهای این ماشین را خدا تعیین کرده است. مثلاً خدا تعیین کرده است که ما گرسنه بشویم، نیاز به عبادت داشته باشیم برای رشد و …. .
سید حمید حسینی: بله همین طور است. ویژگی‌ها و نیازهای ما را خدا تعیین کرده است.
*******: پس خدا انسان را طوری آفریده که به عبادت خدا نیازمند باشد. یعنی خدا دوست داشته مورد عبادت قرار بگیرد. اگرنه میتوانست انسان را به گونه‌ای خلق کند که نیاز به عبادت نداشته باشد.
سید حمید حسینی: خداوند بی‌نیاز مطلق و مهربان و بخشنده مطلق است. از عبادت ما چیزی به خدا نمی‌رسد و اینکه او ما را در مسیر بندگی و محبت خودش قرار داده از سر لطف اوست. چون همه کمال و ابدیت ما در گرو این عبادت‌هاست. پس می‌توانیم بگوییم خدا دوست دارد مورد عبادت قرار بگیرد، اما نه به خاطر خودش، بلکه چون بندگانش را دوست دارد و می‌خواهد به آنها خیر و کمال برسد.
*******: ببینید، اینکه یک انسان چگونه به کمال برسد را هم خداوند تعیین کرده است. یعنی خداوند گفته: ای انسان من را عبادت کن تا به کمال برسی؛ در حالی که میتوانست بگوید: ای انسان با بهره گرفتن از عقل خود و خدمت به دیگران و … از نعمت‌هایی که به تو دادم سپاسگزاری کن. در واقع خداوند قادر مطلق و بی‌نیاز، چگونه می‌تواند از بنده‌هایش بخواهد که روزی ۵ وعده به سمت خاصی خم و راست شوند تا این‌گونه به کمال برسند، بدون اینکه هیچ اثری در دنیای آنها داشته باشد؟؟
ما می‌گوییم خداوند از بنده‌های خود خشنود می‌شود! اینها صفت‌هایی است که ما به خداوند می‌دهیم و او را شبیه یک انسان فرض می‌کنیم. آِیا حالات خداوند تحت تأثیر رفتار ما است؟ شما فرض کنید ۱۰ هزار نفر خدا را عبادت می‌کنند و خدا به‌خاطر این ۱۰ هزار نفر قرار است خشنود شود. و ۵۰ هزار نفر دیگر گناه می‌کنند و مورد غضب خداوند قرار می‌گیرند. خوب اگر این‌گونه باشد، همیشه حالات خدا متناسب با رفتار ما تغییر می‌کند!
سید حمید حسینی: خداوند بی‌نیاز مطلق است و هیچ اثری از بندگانش نمی‌گیرد. خشنودی و خشم خدا نیز از جنس آنچه ما می‌شناسیم نیست. خشنودی خداوند همان تحقق رحمت و فیض اوست و خشم او چیزی جز آثار طبیعی رفتارهای نادرست ما بر علیه خود ما نیست. البته شناخت خدا و صفات او برای ما ممکن نیست و تنها می‌توانیم همین مقدار را بفهمیم که او بی‌نیاز مطلق است و هیچ‌یک از صفات بندگانش را ندارد.
خداوند دقیقاً همین نکته‌ای را که شما گفتید از ما خواسته و ما را به تفکر، خدمت و بهره‌گیری از عقل دعوت نموده است. اما این عقل است که ما را به‌سوی بندگی او سوق می‌دهد و این نکته را درک می‌کند که هر قدر معرفت و شناخت ما بالاتر برود، ظرفیت و کمال ما افزایش یافته است.
در میان همه حقایق هستی، هیچ حقیقتی بالاتر از عظمت و مهربانی خداوند متعال نیست و کسی می‌تواند این حقیقت را درک کند که کوچکی خود را در برابر او بفهمد و عاشقانه او را دوست داشته باشد. پس منظور اصلی در عبادت، اصلاً آن خم و راست شدن و گفتن بعضی کلمات نیست و کسی که معرفت و محبت همراه با آن را درک نکند، نه‌تنها هیچ سودی از عبادت نمی‌برد، بلکه همان عبادت موجب سقوط و دوری بیشتر او می‌شود. مهم این است که ما تسلیم فرمان خدا و تابع راهی باشیم که خود او برای معرفت بیشتر ما نشان داده است.
این گفتگو ادامه دارد. برای ملاحظه ادامه آن اینجا را کلیک کنید.