❇️ پس از انتشار مطلب «دنبالهروی و دستبوسی ممنوع» (https://t.me/hamidhossaini/1105) یکی از همراهان کانال، خدیث رفاعه از امام صادق (علیهالسلام) که خدیثی صحیح است را برایم ارسال کرد.
بر اساس این روایت، آن حضرت فرمودند: سر و دست کسی را نباید بوسید، مگر دست پیامبر خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) یا کسی که منظور از بوسیدن سر و دست او، احترام به رسول الله (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) باشد.
ایشان با اشاره به مرسل بودن حدیثی که در منع دستبوسی نقل کردم، این حدیث صحیح را دلیلی بر نادرست بودن آن روایت میدانست؛ ضمن اینکه معتقد بود حدیث مربوط به دنبالهروی با موضوع دستبوسی ارتباطی ندارد.
?در پاسخ نوشتم:
اتفاقاً این حدیث صحیح، محتوای آن حدیثی را که نقل کردم تأیید میکند و حدیث ابوحمزه دربارهٔ دنبالهروی از غیرمعصوم را آوردم تا نشان دهم وجه اصلی این منع چیست.
?این برادر عزیز پاسخ داد:
حدیث اولی که آوردید ما را از پیروی و تصدیق تمامی گفتارهای هر کسی غیر از معصوم ع منع فرموده است. در این صورت تکلیف حدیث زیر چه میشود؟
وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَهُ فَارْجِعُوا فِیهَا إِلَى رُوَاهِ حَدِیثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِی عَلَیْکُمْ وَ أَنَا حُجَّهُ اللَّهِ عَلَیْهِمْ.
آیا روات احادیث، حجتهای الهی نیستند؟
?در پاسخ نوشتم:
اگر ملاک در قضاوت فقط سند باشد همین حدیث حوادث واقغه هم حدیثی ضعیف است.
اما ما باید قرائن مختلف را کنار هم بگذاریم و غرض اصلی شارع را دریابیم.
در اینکه رجوع به اهل علم و تخصص ضروری است تردیدی نداریم و وقتی به متخصص مراجعه کردیم، حتماً حجت بر ما تمام میشود.
اما اینکه در روایات فراوان ما را از اطاعت مطلق غیرمعصوم نهی کردهاند و در روایاتی ما را از بوسیدن دست غیرمعصوم بازداشتهاند به این خاطر است که در عین بهرهگیری از علم و تخصص آنها هرگز خود را تسلیم مطلق در برابر غیرمعصوم ندانیم و عزت و حق انتخاب جامعه را در برابر آنها حفظ کنیم.
مخصوصاً وقتی حکومت و قدرت در اختیار آنها قرار میگیرد این موضوع حساستر میشود.
روش و توصیهٔ اسلام این است که مردم در برابر حاکمان با قدرت و عزت و دارای حق انتخاب باشند و بتوانند حاکمان را نقد و بر آنها نظارت کنند.
بر همین اساس است که میبینید با وجود پذیرش دستبوسی معصوم، امیرالمؤمنین (علیهالسلام) که از همین معصومان بودهاند وقتی در جایگاه حکومت و قدرت قرار میگیرند اجازه نمیدهند مردم در برابر ایشان رفتاری حتی کمتر از دستبوسی داشته باشند و میفرمایند با من آنگونه که با جباران رفتار میشود رفتار نکنید و با اینکه از علم الهی برخوردار بودند به مردم توصیه میکنند ایشان را در معرض نقد قرار دهند